Bebeklerde Ağız ve Göz Sağlığı

Pamukçuk: Pamukçuk, mantardan meydana gelen adi bir ağız hastalığıdır. Ağzın içinde, yanaklar tarafında, damakta ve dilde süt köpüğü kalmış sanırsınız. Yalnız bu beyaz lekeler süt köpüğü gibi silmekle temizlenmez. Zorlarsanız hafiften kan çıkar ve mukoza tahriş olur. Pamukçuk olan bebek özellikle meme emerken ağızda acı duyar. Bu rahatsızlığa daha ziyade biberon emzikleri temiz tutulmayan bebeklerde rastlanır. Bununla be­raber, pamukçuğa sadece kirli emziklerin sebep olduğunu söy­leyemeyiz. Çocuğunuzun bu yüzden canının yandığını hisseder­seniz doktora danışın. Doktor gerekli tedavi usulünü tavsiye edecektir. Doktor gecikirse, emzirmeden sonra 10-15 gram kay­namış su içirerek bebeğinizi rahatlayabilirsiniz. Bir başka çare de bebeğe suya batırılmış steri! bir pamuk pervasını emdirmektir. Böylece ağızda kalan süt damlacıkları temizlenir ve manta­rın gelişmesi önlenir. Üst azıdişlerinin patlamak üzere olduğu yerde dişetlerinin manzarasına bakıp da aldanmayın. Bu nok­talarda dişetinin rengi solgundur. Bazı anneler de bunu görünce çocuğun ağzında pamukçuk olduğunu sanırlar.
iylleşmemekte ısrar eden pamukçuğu tedavi etmek için dok­torunuza başvurun.
Dişetlerindeki kabarcıklar: Kimi bebeklerin dişetlerinin köşe kısımlarında inci görünümlü bir iki küçük kabarcık belirir, ilk bakışta diş patlak veriyor sanırsınız. Oysa daha yakından in­celeyince kabarcıkların sivri değil yuvarlak olduğunu görürsü­nüz. Ayrıca üzerlerine bir kahve kaşığı ile dokunduğunuzda sert ses vermezler. Bu kabarcıkların hiç önemi yoktur, çoğu zaman bir iki gün içinde kendiliğinden kaybolurlar.
Gözler: Bebeklerin çoğunun gözleri doğumdan az son­ra kızarır ve akmaya başlar. Buna, doğumdan hemen sonra göz hastalığını önlemek amacıyle bebeğin gözüne damlatılan nitrate d”argent eriyiği yol açar. Doktor ve hemşireler bu zararsız tepkiyi dikkatle izler ve bir konjonktivit olup olmadığına karar verirler. Daha sonraları gözün akı yanmaya başlar ve kızarırsa bunun bir hastalık olduğu anlaşılır. Böyle-bir durumda derhal doktora başvurmanızı tavsiye edjirim. Çocukta birinci yaş için­de, tehlikesiz fakat müzmin bir”gözkapağı hastalığına rastlana­bilir. Bu rahatsızlık genellikle tek göz özellikle rüzgârlı havalar­da yaşlanır, gözpınannda ve gözkapağı kenarında beyaz bir mad­de birikir. Sabah uyandığında çocuğun gözkapakları birbirine ya­pışmıştır. Bütün bunlar gözün iç köşesinden başlayıp eğrilemesine burnun iç kısmına kadar uzanan gözyaşı kanalının tıkanma­sından meydana gelir. Gözü devamlı surette nemli tutan gözya­şı bu kanaldan akar. Bu kanal kısmen tıkandığında gözyaşı nor­mal olarak buruna doğru akamaz, gözden taşar ve yanaklara doğru akar; bunun sonucunda da gözkapaklarındaki rahatsızlık meydana gelir. Tehlikeli olmayan ve sık sık ortaya çıkabilen bı. durumun gözün görmesine zarar vermeyeceğinden emin olabi­lirsiniz. Rahatsızlık aylar sürse de, çok zaman tedavi gerekmeden muhakkak kaybolur. Çocuk bir yaşına geldiği halde bu sıkıntı dan hâlâ kurtulamamışsa bir göz doktoruna gidin; doktor gözya­şı kanalını kolayca açacaktır. Gözkapakları birbirine yapıştığın­da asit borikli suya batırılmış pamukla göz üstüne kompres ya­pın. Böylece katılaşmış akıntıyı yumuşatıp kirpiklerin birbirinden ayrılmasını ve gözün açılmasını sağlarsınız. Doktor, bazen göz-yaşı kanalının üzerine masaj yapmanızı tavsiye eder, Ancak doktor tavsiyesi olmadan bu işe kendi kendinize asla teşebbüs etmeyin. Gözyaşı kanalının tıkanması gözakının iltihaplanması­na yol açmaz. Gözakı kan oturmuş gibi kızarırsa, bu da ayrı bir hastalık demektir ve doktor çağırmaktan başka çareniz yoktur.
Şaşılık: Bebeklerin çoğunda, ilk aylarda ya içe, ya dışa doğru şaşılık görülür. Bu göz kayması çoğu zaman çocuk büyüdükçe düzelir. Fakat bir yaşına geldiğinde gözü hâlâ kayı­yorsa bir göz doktoruna gitmek şart olmuş demektir. Bazen an­neler çocuklarının şaşı baktığı evhamına da kapılırlar. Bu al­danma bebekte burnun gözler arasına gelen kısmının büyüklere nazaran daha yayık olmasından ileri gelir.
Anneler bebeğin beşiğinin üstüne oyuncak asmanın, bebek oyuncaklara bakarken gözü şaşılaştığından, doğru olup olmadığı­nı merak ederler Bebek elinde tuttuğu bir oyuncağı ya da her­hangi bir eşyayı incelerken, eşyayı yetişkin bir insana kıyasla gözüne daha yakın tutar, çünkü bebeğin kolları daha kısadır. Bu nedenle de, biz büyüklerin burnumuzun ucuna baktığımızda yap­tığımız gibi, bebek de tuttuğu eşyaya bakarken, gözlerini içe doğru şaşılaştırır. Yani, böyle bir durumda şaşılıktan korkmaya gerek yoktur.
Göz hastalıkları uzmanı şaşı bir çocuğu muayene ettikten sonra ameliyat gerektiğini söylerse psikolojik bakımdan çocuğu, arkadaşlarının kendisiyle alay etmelerine fırsat bırakmadan ya­ni 4-5 yaşlarında ameliyat ettirmeniz doğru olur.
Bazen yeni doğmuş bir bebekte gözkapaklarından birinin ötekine oranla göz üstüne doğru daha fazla indiği, bazen de bir gözün ötekinden daha küçük olduğu görülür. Bu, ptosis palplbral denen bir yaradılış kusurudur. Bu durum göze batan çirkin bir manzara meydana getiriyorsa tıbbî bir düzeltme gerekir ki, bunu da önceden doktora danışmak lâzımdır.